ประวัติ
พระครูอุดมวรเวท ( หลวงพ่อสังข์ สุริโย )
อดีตเจ้าอาวาส วัดนากันตม และ เจ้าคณะตำบลหนองหว้า
อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ
พระครูอุดมวรเวท นามเดิมชื่อ สังข์ นามสกุล สลับศรี เกิดเมื่อวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2451 ตรงกับวันเสาร์ ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 3 ปีวอก บิดาชื่อ นายเหลา สลับศรี มารดาชื่อ นางสิงห์ สลับศรี เกิดที่ หมู่บ้านคำเมย ตำบลดูน อำเภอกันทรารมย์ จังหวัดศรีสะเกษ มีพี่น้องด้วยกัน 4 คน หลวงพ่อสังข์ สุริโย เป็นคนหัวปี
เมื่ออายุควรแก่การศึกษาแล้ว บิดามารดานำไปฝากเรียนจนจบอ่านออกเขียนได้ แล้วออกมาช่วยพ่อแม่ประกอบกิจการทำไร่ไถนา อายุ 17 ปี ได้นำไปให้บรรพชา ณ สำนักบ้านคำเมย ตำบลดูน อำเภอกันทรารมย์ บรรพชาอยู่ 2 ปี จึงได้ลาสิกขาออกมาช่วยพ่อแม่ทำงานชั่วระยะหนึ่ง เมื่ออายุครบอุปสมบทแล้ว บิดามารดาจึงนำไปบวช ณ สำนักบ้านบก ตำบลบก อำเภอกันทรารมย์ ซึ่งมีพระอาจารย์โส เป็นพระอุปัชฌาย์ มีนามฉายาว่า " สุริโย " ได้เล่าเรียนอยู่ในสำนักพระอุปัชฌาย์นานถึง 3 ปี พ.ศ. 2475 ย้ายไปเรียนหนังสืออยู่วัดหนองปลาเข็ง ตำบลบก อำเภอกันทรารมย์ ซึ่งมีพระอาจารย์โต๊ะ เป็นเจ้าสำนักเรียน เป็นเวลา 2 ปี ปี พ.ศ. 2477 ย้ายไปจำพรรษาเล่าเรียนอยู่กับ พระอาจารย์อ้วน โสภโณ สำนักวัดบ้านหนองดินดำ ตำบล - อำเภอเดียวกัน ที่สำนักนี้เอง พระอาจารย์อ้วน ซึ่งนับว่าเป็นเกจิอาจารย์องค์หนึ่งที่มีชื่อเสียง คนเคารพนับถือมาก ได้ถ่ายทอดวิชาอาคมความรู้ต่าง ๆ ให้ และตัวหลวงพ่อสังข์เองก็มีความเคารพนับถือในพระอาจารย์อ้วนมาก ต่อมาท่านทั้ง 2 ได้รับเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรพร้อมกัน ในปีเดียวกัน คือปี พ.ศ. 2512 ( พระอาจารย์อ้วน ได้รับเลื่อนสมณศักดิ์เป็น พระครูสัญญาบัตรที่ พระครูโสภณคุณากร )
ย้อนหลังไปก่อนที่ท่านจะย้ายมาอยู่วัดนากันตม อำเภอกันทรลักษ์ ได้มีประชาชนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งย้ายมาจากอำเภอกันทรารมย์ ได้มาบุกเบิกทำไร่ไถนากันที่บ้านนากันตมในปัจจุบันนี้ ซึ่งมีพ่อใหญ่สีดา คำดี เป็นหัวหน้า ประมาณ ปี พ.ศ. 2475 - 2476 ในกลุ่มที่มาครั้งนั้น นอกจากพ่อใหญ่สีดา คำดี แล้ว ที่พอจะทราบชื่อคือ พ่อใหญ่สี ด้วงทอง พ่อใหญ่สวน ศรเพ็ชร์ พ่อใหญ่เทพ วารินทร์ พ่อใหญ่โสภา บุญสร้อย และ พ่อใหญ่อ่อนสา บุญพอ ต่อมาทางราชการได้ให้จัดเลือกหาผู้ใหญ่บ้านที่จะมาปกครองดูแลให้ถูกต้องเป็นหมู่บ้าน จึงได้เลือก นายสง่า คำผุย เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรกของชาวบ้านนากันตม ซึ่งท่านผู้นี้ อดีตเคยรับราชการตำรวจมาก่อน
ครั้นต่อมามีพระอาจารย์องค์หนึ่ง มาจากบ้านหนองบักแซว ตำบลดูน อำเภอกันทรารมย์ ได้มาเยี่ยมญาติโยม ที่บ้านนากันตม ญาติโยมมีศรัทธานิมนต์ให้อยู่เพื่อสร้างวัด หาสถานที่ให้และสร้างกุฏิหลังเล็ก ๆ พออยู่อาศัยได้ไปก่อน พระอาจารย์รูปนี้ชื่อว่า ท่านญาครูทา มาอยู่ไม่นานก็ลากลับไปวัดเดิม ต่อมามีพระอาจารย์อีกรูปหนึ่ง มาเยี่ยมญาติโยมเช่นกันชื่อว่า ท่านญาครูไถ่ มาอยู่จำพรรษาได้ถึง 3 พรรษา แล้วก็ลาสิกขาไป ทางวัดจึงว่างพระลง และในระยะติดต่อกันนี้เอง มีพระอาจารย์สังข์ สุริโย ท่านได้เดินทางมาเยี่ยมโยมพ่อ โยมแม่ ที่ย้ายมาจากบ้านคำเมย ตำบลดูน อำเภอกันทรารมย์ มาตั้งหลักปักฐานที่บ้านนากันตม ชาวบ้านจึงมีความศรัทธาเลื่อมใส ขอนิมนต์ให้ท่านอยู่จำพรรษา ท่านก็รับนิมนต์ ฉลองศรัทธาของญาติโยม แต่ท่านมีข้อแม้อยู่ว่า ถ้าจะให้ท่านอยู่จำพรรษาที่วัดนากันตมนี้ ก็ให้ญาติโยมไปขออนุญาต กราบไหว้ขอจากท่าน พระอาจารย์อ้วน วัดบ้านหนองดินดำก่อน ที่เป็นอาจารย์ของท่าน ให้ถูกต้องตามแบบแผนธรรมเนียมประเพณี ญาติโยมทั้งหลาย หาฤกษ์งามยามดีแล้ว จึงได้เดินทางพากันไปกราบนมัสการขอจากท่านพระอาจารย์อ้วน วัดบ้านหนองดินดำ ตำบลบก อำเภอกันทรารมย์ ญาติโยมที่ไปครั้งนั้นมี พ่อใหญ่อ่อนสา บุญพอ พ่อใหญ่โสภา บุญสร้อย พ่อใหญ่สี ด้วงทอง และ พ่อใหญ่เทพ วารินทร์ เป็นต้น เมื่อพระอาจารย์อ้วน ได้ทราบความประสงค์แล้ว ท่านได้อนุญาตให้ตามความประสงค์จำนงค์หมาย ไม่ขัดข้อง แต่ได้พูดสั่งเตือนกับญาติโยมว่า " ท่านญาครูสังข์นี้ เป็นคนฮ้าย (ดุ) เอาใจยากเลอโยม เป็นคนใจเด็ด จิตใจเข้มแข็ง พูดจริง ทำจริง ตรงไปตรงมา ขอให้ญาติโยม จงคอยเอาอกเอาใจท่านนะ จะได้คนดีไปอยู่นำ ได้พึ่งพาอาศัยเป็นหลักมั่นคงในบวรพระพุทธศาสนาสืบไป " ญาติโยมรับฟังด้วยความปิติยินดีนับถือปฏิบัติตามแล้ว กราบลาท่านมาด้วยความสุขสบายใจยิ่ง พอมาถึงวัดนากันตมก็เข้าไปกราบบอกให้ท่านทราบว่า ได้รับอนุญาตจากท่านพระอาจารย์อ้วน เรียบร้อยดีทุกประการแล้ว ไม่ขัดข้อง
พระครูโสภณคุณากร ( พระอาจารย์อ้วน โสภโณ )
พระอาจารย์ ของ หลวงพ่อสังข์
ตลอดระยะเวลาที่พระอาจารย์สังข์ สุริโย ได้ย้ายจากท่านพระอาจารย์อ้วน วัดบ้านหนองดินดำ ตำบลบก มาอยู่วัดนากันตม ตำบลหนองหว้า อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2478 ท่านก็ได้ทำการบุกเบิกสร้างวัด พัฒนาวัดตลอดมา สร้างกุฏิ โบสถ์ ศาลา เป็นไม้หลังขนาดใหญ่ สามารถรองรับกุลบุตร - ธิดา และประชาชนได้ไม่คับแคบ โบสถ์เป็นครึ่งไม้ครุ่งอิฐ สำหรับกุฏิกับศาลาตอนหลังท่านรื้อไปสร้างดรงเรียนให้เด็กเรียน ต่อมา กุฏิ โบสถ์ ศาลา ท่านสร้างเป็นคอนกรีตทั้งหมด ฉะนั้นสริ่งก่อสร้างในวัดนากันตม ท่านจะเห็นว่าเป็นคอนกรีตทั้งหมด สิ่งก่อสร้างภายในวัดคิดเป็นจำนวนเงินหลายล้านบาท หลายสิ่งหลายอย่าง ยากที่จะเขียนบรรยายลงในที่นี้ได้ มีรูปท้าวเวสสุวรรณหล่อขนาดใหญ่ยืนอยู่หน้าวัด ท่านเขียนเป็นคติไว้ว่า "มาดีมีชัย มาดีมีโชค มาร้ายยักษ์กิน "
รูปปั้นท้าวเวสสุวรรณ
ด้านหลังวัด มีรูปพระแม่ธรณีมวยผม หมอชีวกโกมารภัทร์ฤาษี วิหารพระและสระน้ำขนาดใหญ่ ทางด้านทิศเหนือหมู่บ้านก็มีสระน้ำขนาดใหญ่ มีเกาะกลางน้ำ บนเกาะสร้างศาลาที่พักผ่อนให้เป็นปอดของหมู่บ้าน แต่ขณะนี้ทำเป็นหอกระจายข่าวสูง 3 ชั้น ตลอดทั้งสถานีอนามัยประจำหมู่บ้าน แท้งค์น้ำคอนกรีตขนาดใหญ่ ต่อท่อประปาไปใช้ที่วัด ตัดถนนหนทาง ทำถนนออกไปสู่ถนนหลวงสายโชคชัย - เดชอุดม ( ถนนหลวงหมายเลข 24 ) เป็นระยะทาง 4 กิโลเมตร ให้การคมนาคมไปมาสะดวก ได้ทำการขอร้องการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคช่วยดำเนิการสร้างไฟฟ้าเข้าสู่หมู่บ้าน ท่านได้ทำทุกอย่างที่จะนำความเจริญมาสู่หมู่บ้าน ที่เราท่านได้รับความสะดวกสบายขณะนี้ ก็เพราะได้อาศัยบุญบารมีของหลวงพ่อที่ทำไว้ แม้แต่สัตว์ นก กา ต่าง ๆ ยังไปอาศัยหลับนอนที่วัด ตามต้นมะพร้าว ที่ท่านปลูกไว้ ในตอนเย็นท่านจะเห็น นก กา เป็นจำนวนนับพันตัว ในวัดท่านร่มรื่นเต็มไปด้วยต้นไม้ ยากที่อื่นจะเสมอเหมือน
รูปปั้นพระแม่ธรณีมวยผม
รูปปั้นหมอชีวกโกมารภัทร์ฤาษี
ฉะนั้น นับตั้งแต่หลวงพ่อ ได้มาอยู่สร้างสรรค์ให้แก่ศาสนาบ้านเมือง ท่านจึงได้รับการแต่งตั้งดังต่อไปนี้
พ.ศ. 2479 เป็นเจ้าอาวาส วัดนากันตม
พ.ศ. 2493 เป็นเจ้าคณะ ตำบลหนองหว้า (ปัจจุบัน เปลี่ยนเป็น ตำบลสังเม็ก) อำเภอกันทรลักษ์
พ.ศ. 2494 เป็นพระอุปัชฌาย์
พ.ศ. 2512 เป็นพระครูอุดมวรเวท
ตลอดชั่วชีวิตท่าน ไม่เคยนิ่งเฉยในหน้าที่การงานทำความดี การว่างงานไม่มี บางครั้งต้องจุดตะเกียงทำงาน จะหยุดก็เวลานอน ญาติโยมมาหามาเยี่ยม กลางวันเห็นเงียบไปในห้องนั้น ไม่ใช่ท่านจำวัด แต่ท่านกำลังเขียนตะกรุดคาถา ลงเครื่องราง ของขลัง วัตถุมงคล ไว้แจกให้ลูกศิษย์และญาติโยมที่มีศรัทธา วัตถุมงคลทุกอย่างท่านจะทำเอง ปลุกเสกเอง ทำได้สวยงามถูกต้องตามตำหรับตำรา ทำสิ่งแปลก ๆ ยากที่จะหาเกจิอาจารย์อื่นทำได้เสมอเหมือน วัตถุมงคลของท่านใครได้รับไปคงจะทราบความสำคัญ ความศักดิ์สิทธ์ ถ้าท่านไม่ประมาท มีศรัทธามั่นคง วัตถุมงคลของท่านต่อไปจะหาค่า(บ่)มิได้ เมื่อท่านมีแล้วเก็บรักษาไว้ให้ดี จะนำมงคลมาสู่ท่าน(แน่นอน)
โบสถ์มหาอุด วัดนากันตม
เหนือซุ้มประตูโบสถ์ ทั้ง 4 ด้าน มีรูปปั้น พญาราหูอมจันทร์ เพื่อกันและแก้ของอาถรรพ์และสิ่งชั่วร้ายต่าง ๆ ไม่ให้เข้าไปในบริเวณโบสถ์มหาอุดได้
ซุ้มประตูทางเข้ากุฏิของ หลวงพ่อสังข์
เหนือซุ้มประตู มีรูปปั้นพญาราหูอมจันทร์ อีกลักษณะหนึ่ง ( สังเกตุให้ดี อยู่ในกรอบ 3 เหลี่ยม ) เช่นกัน
ด้วยเหตุที่ หลวงพ่อไม่ค่อยมีเวลาพักผ่อน ตรากตรำในหน้าที่การงานมาก ในปี พ.ศ. 2525 - 2526 ท่านได้เริ่มเป็นหวัด มีอาการไอเล็กน้อย ไปตรวจเช็คกับหมอ ฉายเอ็กซเรย์ดู หมอวิเคราะห์แล้วบอกว่า ที่ผนังปอดมีฝ้า คล้ายฝุ่นปูนเกาะจับบาง ๆ ทำให้ระคายเคือง ทำให้มีอากรไอ หมอให้หยุดพักผ่อนให้มาก อย่าทำเกี่ยวกับของที่มีฝุ่น เช่น ปูน ทราย หิน เป็นต้น แต่หลวงพ่อหยุดงานไม่ได้ เสมือนรักงานยิ่งกว่าชีวิตเจ้าของ ฉันอาหารได้เล็กน้อย ทำให้อ่อนเพลียมาก จึงได้นำเข้ารักษาที่โรงพยาบาลจังหวัดอุบลราชธานี และ โรงพยาบาลจังหวัดศรีสะเกษ อาการการก็ไม่ดีขึ้น ต้องทำการรักษาอยู่นาน แต่หลวงพ่อไม่อยากอยู่ จะขอกลับไปรักษาที่วัด ท่านเป็นคนเข้มแข็งและอดทนมาก ในที่สุดก็กลับไปรักษาที่วัดในราวต้นเดือน กรกฎาคม 2526
วันที่ 19 กรกฎาคม 2526 เวลา 11.00 น. เศษ ท่านนอนตะแคงเบื้องขวา เหยียดตัวนิ่ง ดูเหมือนจะเตรียมพร้อมว่า เราจะต้องละสังขารจากโลกนี้ไปแล้ว จะรอต่อไปไม่ได้อีกแล้ว ขณะนั้นคงจะตั้งสติระลึกถึงคุณพระรัตนตรัยเป็นอารมณ์ หรือบทใดบทหนึ่งแน่นอน อาการของท่านจึงสงบลงไปด้วยดีทั้ง กาย วาจา ใจ ไม่สะดุ้งสะเทือน การงานเรื่องราวภาระของท่านสุดสิ้นปิดฉากลงแล้ว บารมีที่สร้างสมไว้ในชาตินี้ วินาทีนี้ก็จบสิ้นยุติลง บุญกุศลเท่านั้นที่เป็นเสบียงกรัง นำติดตัวไปในชาติ - ภพ - ภูมิ ข้างหน้าต่อไป
ด้วยอำนาจบุญกุศลและสัมมาปฏิบัติ ที่หลวงพ่อได้บำเพ็ญมา และทุกท่านได้จัดบำเพ็ญอุทิศถวายตลอดมา ตั้งแต่ต้น จนถึงวาระพระราชทานเพลิงนี้ จงสัมฤทธิ์เป็นพรวปัจจัยอำนวนอิฏฐ์วิบุลมนุญผล เป็นปัตตานุโมทนามัย น้อมถวายแด่ ท่านพระครูอุดมวรเวท ( หลวงพ่อสังข์ สุริโย ) ในสุคติสัมปรายภพภูมิ สถิตสถาพรตลอดกาลเป็นนิตย์เทอญ ท้ายนี้ ขอขอบคุณ คุณครูใหญ่บุญมี ผูกพันธ์ ที่ได้รวบรวมประวัติของหลวงพ่อมาให้ และอาจขาดตกบกพร่องบ้าง หวังได้รับอภัยจากทุกท่าน เพราะได้รีบตีพิมพ์ให้ทันงานคราวนี้ คณะญาติโยมศิษยานุศิษย์ 29 มกราคม 2532
คัดลอกจากหนังสือ พิธีชีวิต ซึ่งพิมพ์เป็นที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ พระครูอุดมวรเวท ( หลวงพ่อสังข์ สุริโย ) ณ เมรุวัดบ้านนากันตม อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ 18 - 19 มีนาคม พ.ศ. 2532
